ŚiwaŚakti - Encyklopedia wiedzy o śiwie śakti

Miliony ludzi pozostają pod wrażeniem zwycięstw władzy i uważają ją za znak siły. Istotnie, władza nad ludźmi jest wyrazem przeważającej siły w sensie czysto materialnym. Jeżeli w mej mocy leży zabicie drugiego człowieka, jestem, silniejszy od niego. Lecz w psychologicznym sensie żądza władzy nie wypływa z siły, lecz ze słabości. Jest to wyraz niezdolności indywidualnego “ja” do samostanowienia i samoistnego życia. Jest to rozpaczliwe usiłowanie, by w braku siły autentycznej zyskać siłę wtórną”.
Erich Fromm “Ucieczka od wolności”

Mantra działa jak falochron, który broni umysł przed
napływającymi w sposób niekontrolowany falami myśli.
Powrót do mantry sprowadza nas do obecnej chwili,
tej, w której jesteśmy. Broni przed myślami, które
unoszą nas w przeszłość lub przyszłość, odrywają
od tego, co jest rzeczywiste. A rzeczywiste jest tylko
to, co jest teraz. Mantra czy koncentracja na oddechu
pomagają utrzymać uważność.

Bogdan Białek, psycholog, red. nacz. magazynów
“Charaktery” i “Medytacja”

“Wolność wyboru jest czymś zupełnie bezwartościowym bez możliwości dostępu do informacji” – Juliet Gellatley

Człowiek żonaty w podejmowaniu decyzji życiowych i dotyczących swojej pracy nie powinien pytać o zdanie ascetów i wdów, gdyż mu nie pomogą. Wręcz przeciwnie, doprowadzą go do klęski.
Skandapurana, Wasudewa-mahatmja,22.50

Niech Bogini Siddhidajini, która obdarza pomyślnością i którą nieustannie czczą bogowie, demony, jakszowie, gandharwowie
i siddhowie, zawsze mi sprzyja.

Pan nasz wiedzie swój wieczysty tan,
Jego Śakti postać jest samym zachwytem –
Ów zachwyt skupiony to Umy kształt.
A ów kształt Śakti w czasie powstały
jednoczy w tańcu oboje.
Jego ciało to akaśa,
osiem świata stron to ramiona Jego rozpostarte,
Trzy światła niebieskie to Jego oczy trzy.
I tak się wciąż stając od nowa,
w ciele naszym On wiedzie swój tan.

Tirukuttu Darśana (Tańca świętego widzenie), w: Tirumantram

Dobrym słowem wynagradzajcie złe słowo, dobrym uczynkiem wynagradzajcie wyrządzoną podłość itd. Jak odpowiedzialny lekarz prowadzi kurację aż do wyleczenia, tak winowajca musi doprowadzić do pełnego zadośćuczynienia.

Śiwaja Subramunija Swami

Ten uczeń uważany jest za czystego, przygotowanego i godnego otrzymania inicjacji w tradycji Śiwy, który nigdy nie popada w przygnębienie i nie czuje niepokoju, który nikomu nie wyrządza krzywdy, którego mowa jest przyjemna, który jest miłosierny, zawsze czujny, mądry, bezinteresowny, nie zazdrosny, prostolinijny, pobożny, skromny, zdecydowany, schludny i czysty, pokorny, prawy i oddany Śiwie.

Ćandradźńana Agama, Krijapada

Bardzo ważne jest także, by okazywać cierpliwość sobie samemu. Wielu ludzi sprawia wrażenie arcycierpliwych, lecz wyładowują oni frustrację na sobie. Zaburzają w ten sposób swój rozwój duchowy. Należy skupić się na codziennych praktykach, medytacji, uczestniczeniu w festiwalach itd., i nie porzucać ich mimo trudności. Pamiętajmy, że każdy owoc dojrzewa w swoim czasie.

Śiwaja Subramunija Swami

Możemy złagodzić i zmienić karmę, przez okazanie szczególnej dobroci tym, o których źle myśleliśmy. W praktyce oznacza to zaakceptowanie ich takimi, jakimi są. Nie myślcie o nich źle. Są kim są i tylko oni sami mogą doprowadzić do zmiany swego charakteru. Obdarujcie ich dobrym słowem, dajcie im prezent i pomyślcie o nich dobrze. Tak manifestuje się współczucie.

Siwaja Subramunija Swami

Mądrość bronią jest, której nie dojrzysz oczyma –
Zręcznym mieczem ukutym przez bogi.
Jest i uzdą, co w porę bieg konia przytrzyma,
Kiedy trzeba zawrócić w pół drogi.

Tirrukkural, przeł. Bohdan Gębarski

Zwykle szczęście jest skutkiem rzutkości i siły,
A upadek – słabości owocem.
Czemuż los spycha mędrca po równiach pochyłych,
A uparcie pomaga idiocie?
Nawet człowiek szlachetny, co wszystko zrozumie,
Przez zły los pokrzywdzony być może.
Nie wychynie z dna nędzy, zagubi się w tłumie,
Gdy głupiemu sam los dopomoże.
Czasem rzecz ci życzliwa już nie jest życzliwa,
Źródło trosk ciebie nagle wzbogaca.
To, coś chronił starannie – z rąk twoich odpływa,
To, coś stracił na zawsze – powraca.
Bogacz złoto gromadził, jak inni bogacze,
Lecz nie zdąży już wydać pieniędzy.
Biedak nie zna niczego prócz torby żebraczej…
Obu losy zrównały w ich nędzy.
Gdzież przyczyna przedwieczna radości i bólu – Natężenia ich, głębi i skali,
jak z tym walczyć, co zmiata królestwa i królów,
Więc i nas nieuchronnie powali?

Tirukkural, przeł. Bohdan Gębarski

Pieniądz nie jest przekleństwem, gdy ten, co nim włada
Nie hołduje złym żądzom i czynom.

Tikkural, święta księga południowych Indii, tłum. Bohdan Gębarski

Żyjąc pod „haniebnym naporem woli” wikłamy się w iluzji zasady ujednostkowienia (principium individuationis) sterującej bezwiednym mechanizmem naszych pragnień. Interesowna motywacja do tego stopnia opanowuje jednostkę, że ta nie dostrzega już innych jednostek i wyklucza je wręcz na drodze do własnych egoistycznych celów. Samooszukiwanie się jest tu podwójne, bo potwierdzająca siebie jednostka sądzi, że spełnia wyższą konieczność i swoim działaniom nie przypisuje egoistycznych motywacji; ponadto mimo wszelkich nie dających się usunąć przeszkód, niezłomnie uważa szczęście za możliwe do osiągnięcia, gdy tymczasem jednostkowe istnienie, jakie chciałoby w nieskończoność zachować wszelkimi dozwolonymi lub niedozwolonymi środkami (per fas et nefas), każdorazowo jedynie przedłuża trwanie gatunku.

Rudiger Safranski, w: Schopenhauer, Dzikie czasy filozofii

Nie budujmy szczęścia na szerokich podstawach.
Nie mnóżmy warunków, które muszą być spełnione,
by je osiągnąć. Ucieknijmy od wewnętrznych opowieści,
które te warunki stawiają. Nie szukajmy szczęścia,
próbując powielać dobre doświadczenia albo zanurzając
się w przeszłość. “Cóż bowiem miałoby się z tego obecnie?
Wyschłą mumię jakiegoś wspomnienia” – głosi Schopenhauer.

Marcin Fabjański w: Terapia Schopenhauerem, GW, 17.01.15

Każde ograniczenie uszczęśliwia. Im mniej ogarniamy wzrokiem, im węższy jest zakres naszego działania i naszych kontaktów, tym szczęśliwsi jesteśmy; im szerszy – tym częściej doznajemy męki lub strachu. Wraz z tym zakresem mnożą się bowiem i rosną nasze troski, pragnienia i obawy.

Artur Schopenhauer

Między ludźmi otumanionymi człowiek, który rozumuje słusznie, przypomina posiadacza
dobrego zegarka w mieście, gdzie wszystkie zegary idą źle. On jeden zna dobry czas, ale co mu to pomoże? Wszyscy stosują się do zegarów miejskich, wybijających czas fałszywie, nawet ci, co wiedzą,że tylko jego zegarek pokazuje dobry czas.

Artur Schopenhauer

W człowieku, który żyje lekkomyślnie,
jakoby powój podnoszą się żądze,
z jednego życia skacze w inne,
jak małpa w lesie, gdy szuka owoców

Ze Strof o żądzy, przełożył Stanisław Fr. Michalski, w: Światło słowem zwane, red. Marek Mejor

Trojaki jest los pieniędzy:
Rozdanie, wydanie i zguba.
Nie rozdasz i nie wydasz – Utracisz na pewno

Bhartryhari, Trzy setki

To, co jest wspólne wszystkim tradycjom duchowym – to wybór słowa, które raczej nie niesie automatycznego
rozumienia jego sensu. Po to, żeby nad nim nie rozmyślać.
Mantra działa jak falochron, który broni umysł przed
napływającymi w sposób niekontrolowany falami myśli.
Powrót do mantry sprowadza nas do obecnej chwili,
tej, w której jesteśmy. Broni przed myślami, które
unoszą nas w przeszłość lub przyszłość, odrywają
od tego, co jest rzeczywiste. A rzeczywiste jest tylko
to, co jest teraz. Mantra czy koncentracja na oddechu
pomagają utrzymać uważność.

Bogdan Białek, psycholog, red. nacz. magazynów
“Charaktery” i “Medytacja”

Mantra nie jest zaklęciem. To żadne hokus-pokus.
Jeśli medytacja jest dla kogoś również modlitwą,
to nie jest obojętne, jakiego słowa użyje.
Są słowa otwierające nas na świętość,
która jest w nas, i takie, które tego nie robią.

Bogdan Białek, psycholog, red. nacz. magazynów
“Charaktery” i “Medytacja”

Medytacja wymaga dyscypliny, ale i łagodności. Jeżeli zamiast zajmować się dzieckiem, żoną czy mężem, którzy w tej chwili ciebie potrzebują, miałbyś medytować – nie medytuj.

Bogdan Białek, psycholog, red. nacz. mag. “Charaktery” i “Medytacja”

„O moje oczy,
spójrzcie na Tego,
który połknął truciznę
stworzoną z morza,
Pana zatopionego nieustannie w tańcu,
rytmicznie machającego
swymi ośmioma rękoma,
o moje oczy, spójrzcie na Niego!”
Święty Appar

Zaprzepaściliśmy naukę o wartościach i umiejętność kształtowania charakterów. Dla etyka podstawowe znaczenie ma odróżnienie wiedzy o faktach od wiedzy o wartościach. Cenimy tę pierwszą, ale nie uczymy doświadczania wartości. Nie uczymy wrażliwości na wartości, obojętnie, czy jest to piękno, dobro czy wartości transcendentalne związane z Bogiem, przeżyciami wyższego rzędu. liczą się wartości tylko w wymiarze ekonomicznym: kupić, sprzedać, doświadczyć.
prof. Zbigniew Szawarski

Czuwanie – Czy jest coś co mogę zrobić, aby stać się oświeconym? – Tak niewiele, jak niewiele możesz uczynić, by rano wstało słońce. – Jaką więc wartość mają te wszystkie duchowe ćwiczenia, które zalecasz? – Dają ci pewność, że nie prześpisz chwili, w której wzejdzie słońce.
Anthony de Mello

„Gdyby Bóg chciał, żebyśmy jedli mięso, to dałby nam je w postaci jadalnej tak jak dał dojrzały owoc”.
William Cowherd

„Zabijasz żywe istoty i nazywasz to sprawiedliwym działaniem. Powiedz mi zatem, bracie, co nazwałbyś niesprawiedliwym działaniem?”
Guru Nanak

Czcijcie Pana przynajmniej przez kilka minut rano i wieczorem. Po prostu usiądźcie w spokoju i intonujcie imię Śiwy. Po jakimś czasie zobaczycie, że elementy życia się układają, a wasze modlitwy są wysłuchiwane.

Śiwa Jogaswami

Ciężka praca jest co prawda niezbędna do osiągnięcia poziomu znawstwa w każdej dziedzinie, ale ekspertów ani mistrzów z nas nie zrobi. Większy wpływ na to, jak sobie radzimy, mają wrodzone talenty, inteligencja, wiek, w którym zaczynaliśmy się poważnie czymś zajmować, i pojemność tzw. pamięci krótkotrwałej, odpowiedzialnej za rozwiązywanie doraźnych problemów.
Robert Siewiorek

Są niezbite dowody na to, że niektórzy ludzie osiągają wybitny poziom w różnych dziedzinach bez wyczerpujących ćwiczeń, podczas gdy inni – nigdy, bez względu na to, jak dużo by ćwiczyli.
Zach Hambrick, psycholog amerykański

Talent, choćby i poparty mozołem ćwiczeń trwających do śmierci,
jest niczym w obliczu Tego Czegoś. Tej boskiej iskry.
Robert Siewiorek

Nasz internetocentryzm to groźne złudzenie
wyhodowane przez naiwnych “rozwiązywaczy zagadek”
wierzących, że wszystkie problemy świata – polityczne, gospodarcze, społeczne,
kulturalne – można rozwiązać dzięki zmasowanemu przesyłaniu informacji.
I niebezpieczny koncept “przełomowców” (epochalists), przekonanych,
że wszystkie te Twittery, You Tube’y, gry online, czaty, wideokonferencje
i lajki są czymś tak niesłychanym, tak dotychczas nie do wyobrażenia i tak
rewolucyjnym, iż cały dotychczasowy porządek cywilizacji trzeba wyrzucić
na śmietnik.
Nie rozumiemy, że internetowa rzeczywistość nagromadzonych w sieci danych
nie jest dobrodziejstwem, ale wielkim zagrożeniem dla ludzi. Technoentuzjaści
cieszą się z rosnącej wciąż liczby ogólnodostępnych informacji, tymczasem
te informacje i zarządzające nimi algorytmy obrócą się przeciw nam, zamiast
nasz świat uzdrowić. Już dziś programy jednej firmy informatycznej z siedzibą
gdzieś w Kalifornii, owi “algorytmiczni kontrolerzy”, decydują, co jest
obsceniczne, co jest mową nienawiści, a do jakich treści można dopuścić
kogoś w Europie czy Azji. Wolność w sieci, także wolność wyboru, jest pozorna.
Dlatego postulowanie, by funkcjonowanie państw, rządów i społeczeństw organizować na podobieństwo internetu, jest niebezpieczną głupotą.
za: Robert Siewiorek, fragment artykułu “Internetocentryzm to złudzenie”.

Internet to tylko kable i routery splątane w milionach konfiguracji.
Internetu, który byłby jakimś nadświadomym bytem, zbiorem powszechnej
mądrości, nie ma.
Evgeny Morozov

Sam fakt zniszczenia jakiejkolwiek czującej istoty, rozważany abstrakcyjnie, jest zapewne wydarzeniem o niezwykle skromnym znaczeniu […]. I jeśli owa zbrodnia ma tak straszliwy i odrażający charakter, to dlatego, że popełnienie takiego morderstwa staje się przyczyną upodobania do zła i gwałtowności usposobienia.

Percy Bysshe Shelley (1792-1822), angielski poeta romantyczny, w: On the Vegetable System of Diet

Nieprzemyślane lub pochopne decyzje – podjęte pod wpływem chwilowego impulsu – przynoszą następstwa emocjonalne, których trzeba potem doświadczać.

Nie analizujcie drobiazgowo każdej reakcji, nie próbujcie przygotowywać zestawu swoich wzorców zachowań w odpowiedzi na przyszłe zdarzenia, ponieważ życie jest ciągiem doświadczeń. I każde z nich jest bezcenne.
Śiwaja Subramunija Swami

„Linga, najważniejsza i pierwotna, jest poza zapachem, barwą, smakiem, słuchem i dotykiem. Mówi się, że jest Naturą (prakryti)”.
Lingapurana

Pan Śiwa przekracza przeciwieństwa dobra i zła, prawości i nieprawości, pomyślności i niepomyślności. Sa­natana dharma, czyli odwieczne prawo, zmusza ludzki umysł do uz­nania faktu, że wszystko, co istnieje, jest boskiej natury – tak samo czyste i nieczyste, nieskazitelne i skalane.

Minimalista jest kimś więcej niż tylko klientem sklepów, dłużnikiem banków, odbiorcą medialnej tandety, posiadaczem auta czy daczy. Jest czymś więcej niż tylko elektoratem, z którego inteligencją nie trzeba się liczyć.
Wobec władzy staje się wymagającym partnerem i sędzią jej poczynań. Kimś, kogo nie można nie szanować – bez względu na to, czego się dorobi. Dla takich zysków warto mieć mniej.

Aleksandra Klich, Robert Siewiorek

Minimalizm jest ucieczką ze stada, indywidualizmem otwartym na współpracę z innymi. Minimalizm to samokontrola i życiowa samosterowność. I dojrzała odpowiedzialność człowieka za swój los. Konsumpcjonizm redukuje w nas obywateli, a tuczy klientów.

Aleksandra Klich, Robert Siewiorek

Kupowanie, nieustanne podróżowanie, imprezowanie i wydawanie pieniędzy na różne rozrywki, bezmyślne oglądanie telewizji, pozwalanie na to, by być bombardowanym setkami reklam…Są tacy ludzie, którzy z tego czerpią przyjemność oraz w tym poszukują szczęścia. Nie krytykuję ich za to, choć uczciwie mówię – to nie dla mnie.

Leo Babauta, Przez minimalizm do szczęścia

Szczęście jest kreatywnym momentem, w którym człowieka całkowicie pochłania to, co daje mu poczucie zadowolenia i spełnienia. Nie wynika ono natomiast ze stanu posiadania.
Mihaly Csikszentmihalyi

Minimalista żyje w luksusie. Tyle że jest to luksus epikurejski, wynikający z czerpania radości z piękna każdej chwili, którą przeżywamy, z poczucia harmonii. To luksus niespieszenia się, dokonywania sensownych wyborów, niezawierania kompromisów z bylejakością. Luksus to eliminowanie setek drobnych wyborów, jakich wymaga od nas codzienność, bez jednoczesnego zamykania się w sztywnym schemacie.

Dominique Loreau, Sztuka minimalizmu w codziennym życiu

Minimalista wierzy, że powinien mieć tylko te przedmioty, które są niezbędne do wykonywania podstawowych życiowych czynności. Lub takie, które są źródłem przeżyć, doświadczeń, dzięki którym stale się czegoś dowiaduje, poznaje nowych ludzi i nowe historie, rozwija się. Przedmioty muszą ciężko zapracować na każdą chwilę, którą im poświęca, zasłużyć na uwagę, na prawo do bycia z nim. Nie mogą marnować jego czasu, rozpraszać go czy ograniczać.

Aleksandra Klich, Robert Siewiorek

Mniej obaw, a więcej nadziei. Mniej jedzenia, a więcej przeżuwania. Mniej narzekania, więcej oddychania. Mniej gadania, więcej mówienia. Więcej kochania. Rób to, a wszystko, co dobre, będzie twoje.

Szwedzkie przysłowie

Staliśmy się ludźmi uprzedmiotowionymi, uzależniającymi poczucie szczęścia i sens życia od gromadzenia dóbr, którymi nie potrafimy i nie mamy czasu się cieszyć. Ludźmi, których zachłanność wyniszcza emocje, tłamsi duchowość i pustoszy intelekt.

Aleksandra Klich, Robert Siewiorek

Ponieważ w świecie rynku nie ma próżni, kosztem obecności wśród bliskich, biorąc nadgodziny i kredyty, pracujemy na nowe rzeczy. Musimy, skoro uwierzyliśmy, że bez nich jesteśmy nikim. Czujemy się ludźmi o tyle, o ile jesteśmy konsumentami. A konsument to ktoś taki, kto “chłonie świat produktów, dóbr i rzeczy, jaki mu się wpaja, a tym samym podbija go, a jednocześnie jest przez ten świat definiowany – przez marki, znaki towarowe oraz tożsamość konsumencką”.
Benjamin Barber, Aleksandra Klich, Robert Siewiorek

Czcimy rzecy, choć nigdy jeszcze nie były one tak nietrwałym elementem rzeczywistości i nigdy tak prędko nie stawały się bezużyteczne. Dziesiątki przedmiotów, bez których kilka lat temu nie wyobrażaliśmy sobie życia, nagle zamieniły się w rupiecie, bo ich funkcje przejęły inne.

Aleksandra Klich, Robert Siewiorek

„Jak złoto uwalnia się od nieczystości i nabiera blasku dzięki żarowi ognia, tak umysł żywej istoty, oczyszczony z brudu swych uczynków i pragnień dzięki miłości do mnie, odkrywa mą transcendentną naturę. Umysł zaś oczyszcza się dzięki słuchaniu i wypowiadaniu świętych hymnów o mej chwale”.

Bhagawatapurana, 11.14.25

Nie tak rzadko zdarza się, że ci sami ludzie, którzy zachowują się bez zarzutu w pracy, w domu kreują konflikt za konfliktem. Kiedy więc przechodzą na emeryturę, żyją w pustce. Urywają się zawodowe kontakty, a bliscy ich unikają. Dlatego przenoszą się do domów starców i umierają w zapomnieniu. Aby tego uniknąć, kultywujmy sanatana dharmę, świadomość Boga, w domu, w pracy, w świątyni.

W codziennym życiu zawieramy umowy z ludźmi, których nawet nie znamy. Jesteśmy zobowiązani do ich wypełnienia pod groźbą kary, na przykład w przypadku zerwania umowy kupna domu. Umowa religijna ma inny charakter. Jest ona kontraktem między wami, wspólnotą religijną, Bogiem i guru, przy czym wszystkie strony dopuszczają możliwość niepowodzenia. Rozumieją bowiem, że próby osiągnięcia doskonałości wzmacniają wolę i siłę człowieka, i przybliżają go do ostatecznego celu.

Za sprawą pragnienia dusza pokonuje kolejne etapy w swej życiowej wędrówce. Pragnienie matki, by otoczyć opieką swe dzieci i być dobrą żoną, pragnienie ojca, by zapewnić utrzymanie swej rodzinie, pragnienie uczonego, by dokonać odkrycia, pragnienie sportowca, by stanąć na podium, pragnienie jogina, by połączyć się z Śiwą – za każdym razem ujawnia się ta sama siła pragnienia, wznosząca się przez ćakry w miarę rozwoju duszy. Jest to ostatecznie to samo pragnienie, które prowadzi poszukującego do poznania Najwyższego – istoty poza czasem, przyczyną i przestrzenią. Bądźcie cierpliwi. Chwila ta czeka każdego.

Śiwaja Subramunija Swami

Właściwe postępowanie (sadaćara) determinuje nasze zachowanie w codziennym życiu. Powinniśmy wspierać innych, nie krytykować czy ranić, być kochający i życzliwi, a nie nienawistni czy podli. Powinniśmy pokazać piękne cechy duszy: samoopanowanie, umiar i uczciwość. Powinniśmy swym zachowaniem dawać przykład innym, sprawiać, że inni będą szukać naszego towarzystwa, a nie go unikać.

Śiwaja Subramunija Swami

Relacje międzyludzkie, szczególnie zaś relacje między nauczycielem a uczniem, czerpią siłę z wzajemnego zaufania. Złamanie nakazu uczciwości (ardźawa) podkopuje tę wiarę, a tym samym osłabia lub niszczy relację. Kiedy zostaje ona zakłócona przez nieufność, podejrzliwość, złość, nienawiść, chaos i chęć odwetu, zamiast przekazu wiedzy i pomocy w rozwoju relacja tonie w konflikcie.

Śiwaja Subramunija Swami

Wedy nie wskazują jednej drogi. Dostrzegają różnorodność wśród ludzi i proponują drogi postępowania, dostosowane do możliwości każdej jednostki. Każda droga prowadzi jednak ostatecznie do jednego celu – Absolutnej Prawdy.

Pokój jest odbiciem duchowej świadomości. Zaczyna się on wewnątrz każdej osoby i rozszerza na dom, wspólnotę, naród i dalej. Pokój pojawia się, gdy wyższa natura podporządkowuje sobie niższą.

Śiwaja Subramunija Swami

Nasza dusza nigdy nie umiera. Śmierć dotyka wyłącznie fizyczne ciało. Ani nie boimy się śmierci, ani jej nie wypatrujemy. Traktujemy ją jako najbardziej wzniosłe wydarzenie w życiu. Życie, śmierć i życie po śmierci są elementami naszej drogi, którą wieńczy zjednoczenie z Bogiem.

Śiwaja Subramunija Swami

Joga pomaga ujrzeć świat takim jaki jest, patrzeć na niego jasno, mądrze, obojętnie, spojrzeniem wolnym od własnych opinii, emocji i percepcji. Joga podnosi poziom świadomości i daje szerszą perspektywę. Uwalnia od złudzeń, ignorancji, przywiązania i strachu, kleśa, wszystkiego, co więzi nas w sieci względnych prawd. Joga uspokaja umysł. Czyni nas pogodnymi, świadomymi i niewzruszonymi w obliczu zakłóceń płynących z otaczającego nas świata.

Jak mały liść, trzymany tuż przed oczami, może przysłonić słońce, tak przeszłość może przysłonić teraźniejszość i nie pozwolić nam ujrzeć własnej boskiej natury. Z pomocą wedyjskich praktyk (tantra) usuwamy przeszkody, aby odsłonić światło, zawsze obecne w naszym wnętrzu.

Karma odnosi się do sumy naszych czynów i ich następstw w tym i w przeszłych życiach. Wszystkie one determinują naszą przyszłość. Od tego, co nas spotyka i w jaki sposób reagujemy na dane zdarzenie zależy, czy karma przejawia się jako niszcząca czy korzystna.

Na próżno głupi człek gromadzi pożywienie. Zaprawdę mówię wam, przywiedzie go to do upadku! Zbiera bowiem dla siebie, a nie dla drugiego. Sam je i sam za stołem siedzi, w grzechu. Lemiesz spulchnia glebę i przegania głód. Wędrowiec za pomocą swych nóg dochodzi do celu. Kapłan, który dharmę głosi, przewyższa tego, kto milczy. Przyjaciel, który daje jałmużnę lepszy jest od skąpca.
Rygweda, 10.117.6-7

Jak słońca, oka całego świata, nie może skazić wada oka tego, kto na nie spogląda, tak duszy wszystkiego co jest nie mogą skazić smutki tego świata, gdyż istnieją one poza nią.

Wedy

W walce z życiem każdy jest pokonany, każdy uświadamia sobie, że nie zrobił tego, co należało zrobić. A kto uznaje swe życie za dzieło spełnione, oszukuje się. Prawdziwe pocieszenie może dawać tylko perspektywa religijna.

Leszek Kołakowski

Zdobywamy technologiczną władzę nad rzeczami, folgujemy żądzy posiadania, budujemy więzi erotyczne i konstrukcje życia zbiorowego, ale wciąż czujemy się niezaspokojeni i doznajemy porażki.
Leszek Kołakowski

Serce świętego nie drży ze strachu. Wyciszywszy namiętności, raduje się niezmąconym spokojem. Nie czeka go ani śmierć, ani ból, ani noc, ani dzień, ani owoce czynu. Takiego oto stanu doświadczają ci, którzy wyzbyli się pragnień.
Tirumantiram, 1624

Z wszystkich błogosławieństw nie ma większego niż poczęcie rozumnych dzieci. Jakże wielką przyjemność sprawiają człowiekowi dzieci mądrzejsze od niego samego!
Tirukural, 61

Ten, kto przebywając we wszystkich istotach,
od wszystkich istot jest różny, o kim one nic nie wiedzą,
chociaż są jego ciałem i kto – od wewnątrz –
wszystkimi istotami kieruje,
On jest duchem, wewnętrznym, nieśmiertelnym władcą”.

Śukla Jadźurweda, Bryhadaranjaka Upaniszad, 3.7.15

Pożegnania są tylko dla tych, którzy kochają oczami,
ponieważ ci, którzy kochają sercem i duszą, nie czują rozłąki.

Rumi

Before you speak to me about your religion, first show it to me in how you treat other people. Before you tell me how much you love your God, show me in how much you love all His children. Before you preach to me of your passion for your faith, teach me about it through your compassion for your neighbors. In the end, I am not as interested in what you have to tell or sell as it how you choose to live and give. Cory Booker

Ponieważ obca mi jest moralność, lecz dobrze wiem, co to lenistwo, bieda i niemożność, popełniam błędy i staję bezradny u Twych stóp.
O Bogini! Proszę, zignoruj me wady. O Matko! O Śiwā! Wybawiasz każdego, ponieważ niegodziwośc syna nie plami matki.

Śri Dewja paradhakszamapana stotram

Ten Pan świata ułudy, który przejawia się w umyśle, zna nasze myśli, lecz my nie myślimy o Nim. Niektórzy jęczą: ‘Nie dbam o Boga’, ale z pewnością Bóg wyszukuje tych, którzy szukają Jego, by wybawić ich dusze. Pytasz, w jaki sposób otrzymują oni łaskę Śiwy. W bitwie życia ich myśli błąkały się. Lecz odnaleźli drogę i, uwolnieni od mroku, odszukali Pana i wielbili Jego najdroższe, święte stopy.

Tirumantiram, 22

Chwała Bogini Durdze, o której medytuje cały świat. Chwała wielkiej jogini i uosobieniu wszelkiej wiedzy. Chwała Bogini Durdze, inkarnacji najwyższego szczęścia, która uśmierza cierpienie w świecie. O Bogini!
Ocal mnie!

Ona (Durga) jest Najwyższą Istotą, której łono jest źródłem wszystkiego. Ona jest Kamalą. Ona dzierży w swej dłoni błyskawicę. Ona uosabia twórczy rozum i zabawę. Ona jest przestrzenią, Matariśwaną i Indrą. Mocą swej iluzji może przyjąć nawet postać nieba. Ona jest matką świata. Ona jest przedwieczną wiedzą.

Śri Durgatharwaśirszam

Radość i smutek – jedno i drugie jest ułudą. Atman, ani na moment od miłości nie odłączony, jest kształtem wiedzy. Dlatego ani radość, ani smutek nie dotkną cię. Czyż fala-miraż zdoła zalać ziemię? U miłościwych, świętych stóp prawdziwego, mądrego nauczyciela, ze wszystkich sił staraj się rozbudzić swe serce i napełnić je miłością”.

Natczintanaj

Bez cnoty i skruchy, bez miłości i wiedzy, jak marionetka błąkałem się to tu, to tam, aż upadłem. On pokazał mi miłość i drogę do świata, z którego nie ma powrotu.

Tirumuraj, 8

Człowieku! Okaż odrobinę cierpliwości, a wtedy zrozumiesz, kim jesteś! Nie rozpaczaj nad tym, nad czym nie warto rozpaczać. Radość i smutek są z tego świata. Tyś jest świadomą istotą i nic nie może cię zranić. Powstań! Obudź się! Otwórz wrota niebios kluczem mądrości Śiwy i spójrz! Wszystko zostanie ci wyjawione.

Natczintanaj, Śiwadhjana

Mów prawdę, postępuj szlachetnie, nie porzucaj nauki,
odwzajemnij się cennym darem nauczycielowi,
lecz nie pozwól, by ród twój sczezł […].
Nie zaniedbuj powinności wobec bogów i przodków,
czcij matkę swą jak boga i jak boga czcij swego ojca.

Kryszna Jadźurweda, Taittirija Upaniszad, 1.11.1-2

W zbudowanym z dni i nocy świecie śmierć, włócząc się pod postacią starości,
pożera żywe istoty jak wąż powietrze.
Jak prąd porywa tratwę, tak nadchodzący czas porywa człowieka,
który plecie: dzisiaj zrobię to, a jutro – tamto.

Mokszadharmaparwa, 220.98

Cały świat związany pożądaniem obraca się niczym koło.
Jak włókno łodyżki lotosu trwa wszędzie wewnątrz łodyżki,
tak samo wcielone włókno pożądania bez początku i końca
przenika od wewnątrz świat.
Jak tkacz wprowadza igłą nić w tkaninie, tak samo nić
kręgu wcieleń igłą pożądania się wiąże.

Mokszadharmaparwan, 210.32-34, w: Joanna Jurewicz, O imionach i kształtach Jednego.

„Jak wóz naładowany nad miarę skrzypi w ruchu,
tak skrzypi wóz ciała, wiozący ducha,
gdy wydaje z siebie ostatni dech życia.
Kiedy ciało słabnie, trawione chorobą, dręczone starością,
wtedy niczym mango, figa i jagoda skórę swą porzuca,
żywa istota z okrywy ciała się uwalnia i do życia powraca,
w punkcie, w którym swe poprzednie wcielenie przerwała”.

Śukla Jadźurweda, Bryhadaranjaka Upaniszad, 4.3.35-36

Składam hołd Ganeśy, nienarodzonemu,
który wstrzymuje się od jedzenia,
który nie czyni różnic między podmiotem a przedmiotem,
pełnemu radości, uosobieniu uciechy,
będącemu niedwoistą pełnią,
Absolutem i Najwyższym Duchem,
wolnemu od przywiązania do przedmiotów zmysłów.
Nie krzywdzi On nikogo i jest Najwyższym Brahmanem.

Ganapatistawaha

Mistyk to ktoś,
kto przemija –

trwa on w istocie
Prawdziwego Bytu.

Człowiek taki jest czysty,
jak wino bez mętów.

W swej pełni jest objawieniem
Najpiękniejszych Imion.

Binawa Badachszani, Błażej Gałkowski

Na polu walki miłości
inny bój się toczy.
Inne jest tam zwycięstwo
i inna ucieczka.

Wszystko to, co słyszysz – ludzkie krzyki,
lamenty,
płacz,
westchnienia
i jęki – wszystko są to jedynie
pożądania odgłosy.

Sama miłość natomiast
to coś zupełnie innego.

Walah Daghestani, tłum. Błażej Gałkowski

Spadający kamień nie mąci toni oceanu.
Mistyk czujący odrazę
wciąż jest płytką kałużą.

Kiedy cię lekceważą, okaż wielką cierpliwość.
Przez przebaczenie
twa dusza czystą się stanie.

W jakimś momencie
i tak będziesz tylko prochem – w pokorze stań się prochem już dzisiaj.

Sadi, tłum. Błażej Gałkowski

Człowiek oszołomiony
kielichem miłości
o wszelkich innych radościach zapomina.

Budzi się w nim praprzypomnienie,
i przemawia on w głębinach swojej duszy – a potem
dla wszelkich zewnętrznych sporów
milknie.

Ala al-Daula Simmani, w: Alchemia miłości, przekł. Błażej Gałkowski

Porzuć miedź istnienia,
jak ci, którzy podążają Ścieżką.

Gdy odnajdziesz Alchemię Miłości,
wówczas wszystko przemieni się w złoto.

Spanie i jedzenie
odebrały z twej godności tak wiele – kiedy się obudzisz,
przypomnisz sobie,
kim naprawdę jesteś.

Hafez, w: Alchemia miłości, przekł. Błażej Gałkowski

Pij wino mistycznego poznania,
lecz nie zapomnij, aby usta zamknąć.

Nie ma właściwych momentów
na sprzedaż boskich sekretów!

A jeśli znalazłbyś się w kłopotach,
nie bądź jak górskie źródło – pełne bryzgów i piany.

Jeśli zachowasz milczenie,
wówczas morzem się staniesz.

Attar, w: Alchemia miłości, przekł. Błażej Gałkowski

Bóg mieszka tam, gdzie człowiek go wpuści.
Mendel z Kocka

Nie zamartwiaj się tym, co w przeszłości zrobiłeś źle, lecz siły duchowej, którą obecnie trwonisz czyniąc sobie wyrzuty, użyj w takim aktywnym związku ze światem, do jakiego zostałeś przeznaczony. Nie samym sobą powinieneś się zajmować, lecz całym światem.
Rabbi Eliezer, tłum. Gwido Zlatkes

Nie można powiedzieć człowiekowi, jaką drogę powinien obrać. Bo jedna droga służenia Bogu wiedzie poprzez studia, druga poprzez modlitwę, inna przez posty, a jeszcze inna przez jedzenie. Każdy winien uważnie zbadać, ku jakiej drodze skłania się jego serce, a następnie poświęcić się jej ze wszystkich swych sił.

Jasnowidz z Lublina, tłum. Gwido Zlatkes

Machnij warkoczem
swych zmierzwionych loków,
a wyrzucisz mnichów
z ich klasztornych celi.

Błyśnij odbiciem Twej twarzy
w naszym świecie,
a nawet posągi w świątyniach uklękną
i czołem uderzą o ziemię.

Ruzbehan Baghli, w: Alchemia miłości, przekł. Błażej Gałkowski

Nie bądź głupi,
myśląc, że serce
to mięsień w twej piersi,
lub że dojdziesz do celu,
robiąc jedynie kilka kroków.

Wiedza, pobożność,
asceza, tęsknota i poszukiwanie
nie są prawdziwym celem,
lecz jedynie ścieżkami.

Baba Afzal Kaszami, w: Alchemia miłości, przekł. Błażej Gałkowski

Gdy się do nas zbliżasz,
miej tamburyn w dłoni – zatraciliśmy się w tańcu.

Wstań i uderz w bęben,
oto zwyciężamy!

Jesteśmy pijani bez jednej kropli wina.
Cokolwiek ci się śniło, my jesteśmy dalej.

Rumi, w: Alchemia miłości, przekł. Błażej Gałkowski

Nie żałuj tego, co mija
i porzuć twe troski
o przyszłość.

Nie myśl o sobie – i przestań próbować to zrobić!

Nadszedł czas,
by odbić od brzegu – Ocean Jedności
już woła…

nie słuchaj…
nie patrz…

nie mów…
nie myśl…

nie bądź...

po prostu przestań.

Baba Afzal Kaszami, w: Alchemia miłości, przekł. Błażej Gałkowski

Pijany od wina miłości?
To właśnie ja.

Niewierny tysiącom przyrzeczeń?
To właśnie ja.

Kretyn, a jednak uczony – drań, chociaż uświęcony.

Jeśli jest ktoś taki,
to właśnie ja.

Pur Baha Dżami, w: Alchemia miłości, przekł. Błażej Gałkowski

Jeżeli widać Go wszędzie,
gdzie tylko spojrzysz,
dlaczego nie zechcesz popatrzeć na siebie?

Prawdziwy rzekł:
Gdziekolwiek się zwrócisz,
tam mnie znajdziesz.

Dlaczego więc
wciąż się wzbraniasz,
by wzrokiem swoim
zbadać siebie?

Dara Szikoh

Drogi świętoszku,
nie patrz na nasze niziny
ze swej wzniosłej góry.

Nasze istnienie
już nie-istnienia wyruszyło drogą.

Pijani jesteśmy od uczucia,
gdy ty pijany jesteś z dumy.

Jak bardzo różne
jest nasze upojenie od twojego.

Fajjzi Turbati, w: Alchemia miłości, przekł. Błażej Gałkowski

W cierpieniu i w bólu
zawsze widzę lekarstwo.
W gniewie i niesprawiedliwości –
łaskę i lojalność.

Wszędzie na ziemi,
pod dachem gwieździstego nieba,
we wszystkim co widzę,
Ciebie jedynie dostrzegam.

Sultan Walad, w: Alchemia miłości, przekł. Błażej Gałkowski

Moja głowa była pełna,
zarozumialstwo aż się wylewało.

Byłem chwiejny, pijany,
zniszczony winem
wyobrażeń o własnej wielkości.

Lech Twoja miłość uczyniła mnie małym – przyniosła pokorę.

Teraz jestem wolny – nie muszę już dłużej
czcić samego siebie.

Abd al-Wsi Dżabali, w: Alchemia miłości, przekł. Błażej Gałkowski

Serce jest zakochane
w Twym pięknym, pijanym spojrzeniu.
Ty jesteś świecą, a cały świat,
jak ćma, wokół Ciebie fruwa.
Nasze dusze, nasze serca,
już oszalały z miłości do Ciebie.
Tak szybko nasze serca dom w Tobie znalazły – i one także są teraz Twoim domem.

Ghasem Anwar, w: Alchemia miłości, przekł. Błażej Gałkowski

Mistycy są wrażliwi zarówno na symboliczne działanie zewnętrznego świata, jak i na wewnętrzne procesy ludzkiego ducha. Każde znaczące zjawisko naturalne (świt, zachód słońca, burza, susza) skupia na sobie ich baczną uwagę i wolę znalezienia w nim impulsu, by zbliżyć się do tego, co rzeczywiste, połączyć się w ściślejszy sposób z bóstwem.

Denis Lardner Carmody, John Tully Carmody, przekł. Ewa Łukaszyk

Nie zrobić czegoś, na co ma się ochotę, to jest prawdziwa wolność.

Swami Chinmayananda

Łuk Twoich brwi
to dla mnie
jedyny kierunek modlitwy.

Twe rubinowe usta
najczystsze dają wino.

Pobożni na Twój widok
na twarz padli w ekstazie.
W gruzach pijani leżą
i miłośnicy wina.

Morszidi Zawwari

W dniu, w którym uniesiesz z Twej twarzy zasłonę,
cały ten świat natychmiast zniewolisz.

A jeśli dalej jeszcze odsłonisz Twe piękno?
Mój Boże – trupem wszystkie serca padną!

Sana’i o Bogu

Gdy widzisz rozkład ciała,
nie myśl, że to śmierć.

Niewiedza natomiast
z pewnością przynosi śmierć duszy.

Dzięki poznaniu
każdy oddech
obdarza duszę życiem.

W niewiedzy,
każdy oddech
kruszy twą istotę.

Mohaghghedegh Ardabili Bidguli

Kto przykuty jest do świata,
cierpi wiele.

Kto wolny jest od przywiązania,
jak derwisz,
mniej wycierpieć musi.

Osioł z głośniejszym dzwonkiem
sam prosi się o cięższy ładunek.

Abu Sa’id Ibn Abi al-Chajr

W twej naturze
obecne są wszystkie żywioły,
posłuchaj więc
głosu mądrości:

Jesteś demonem
i dziką bestią
i aniołem
i człowiekiem –

Cokolwiek pielęgnujesz,
tym właśnie się staniesz.

Baba Afzal Kaszami

Przestań udawać świętoszka
i bywalcom tawerny ubliżać!
Nie tobie liczyć grzechy innych ludzi.

Czy jestem dobry, czy zły, to nie twoja sprawa!
Koniec końców, każdy zbiera to, co zasiał.

Hafez, poeta suficki

Ja, ja, ja – jakie to męczące.

Emil Cioran, rumuński filozof

Można powiedzieć, że praca jako spełnienie, przyjemność zamieniła się w obsesję, obowiązek, coś, co samo w sobie było przykre, jak każde obsesyjne działanie, niemniej jednak spełniało bardzo ważną funkcję, mianowicie zapewniało równowagę umysłową, ponieważ tylko wykonując tego rodzaju pracę, człowiek czuł się bezpiecznie.
Taki opis funkcji pracy odnosi się jedynie do klasy średniej, przedsiębiorcy, człowieka, który posiada samochód ciężarowy albo fabrykę, ale nie dotyczy, zwłaszcza w osiemnastym i dziewiętnastym wieku, człowieka, który musiał swoją pracę sprzedawać, który nie wykonywał żadnej konstruktywnej pracy wymagającej własnej inicjatywy. Robotnik, który w osiemnastym i dziewiętnastym wieku pracował czternaście lub szesnaście godzin na dobę, i dziecko, które spędzało w fabryce dziesięć godzin dziennie, nie wykazywali szczególnego zapału do pracy. Nie mieli żadnego moralnego pożytku z wiary – służyli swemu panu, pracując jak szaleni. Była to praca przymusowa, konieczna, aby uniknąć głodowania, i w gruncie rzeczy nie było w niej nic poza tym.

Erich Fromm, O pojęciu pracy, w: Patologia normalności, przeł. Stefan Baranowski, Robert Palusiński, wyd. vis-a-vis Etiuda, s. 36

Tylko w samotności można wgłębić się w siebie i w sens konfiguracji własnego świata, wydobyć z niego to, co cenne, odrzucić balasty, krępujące kody, mizerne rzeczy, zdobyć się na własny projekt życia, o ile jeszcze jest czas.
Mogę jednak także nie zagłębiać się w sobie. Mogę ten mój świat wypełnić jakąś jedną myślą, jednym pragnieniem, jedną rzeczą mi drogą, odsuwając to, co przestaje być ważne, otoczyć go murem nie pozwalającym na przenikanie głosów spoza jego obrębów. Szukają samotności nieraz myśliciele i artyści. I nie tylko zresztą oni. Kto wie, czy nie jest ona czymś niezbędnym, by móc coś wykrzesać z samego siebie i nasycić swój świat tym, co najbliższe. Ta wszakże nie lubi zgiełku, potrzebuje skupienia. Samotności niekiedy się pragnie, niekiedy jest ona wprost konieczna. A więc nie boli. Nie musi też nasycać ani gorzkim smutkiem, ani melancholią.

Barbara Skarga, Tercet metafizyczny, Wydawnictwo Znak, Kraków 2009, s. 203

Technika dziś nie jest tylko instrumentem, środkiem działania, w stosunku do którego człowiek jest panem lub poddanym. Przede wszystkim jest jednym z decydujących powodów, dla których tak a nie inaczej interpretuje się świat. Nie określa ona tylko środków transportu, zaopatrzenia w materiały czy produkcji rozrywkowej, lecz dzięki własnym możliwościom wyciska piętno na postawach ludzkich.

M. Heidegger, Die Grundbegrife der Methaphysik, Welt-Endlichkeit-Einsamkeit

Ludzie głupieją hurtem, a mądrzeją detalicznie.

Wisława Szymborska

“Przybyła moja Uma!” – tak mówiąc
królowa biegnie z rozwianymi włosami.
Kobiety z miasta wybiegają grupami,
aby zobaczyć Gauri.
Niektóre niosą dzbany na biodrze,
inne trzymają dzieci przy piersi,
połowę włosów mają splecioną, a połowę rozpuszczoną.
Wołają do siebie:
“Chodź, chodź! Pospiesz się!
Chodźmy zobaczyć Córkę Góry!”
Wybiegają z miasta,
ich ciała drżą ze wzruszenia.
Gdy tylko ujrzą Jej księżycową twarz,
szybko ją całują.

Potem Żona Góry
bierze Gauri w objęcia,
jej ciało pływa w morzu miłości.
Gdy instrumenty grają słodko,
niebiańscy muzycy ozdabiają się,
tańczą wesoło
z kobietami z górskiego miasta.
Dziś Kamlakantha widzi te dwie czerwone stopy
i jest całkowicie pochłonięty.

Śyama sangit 232, przełożyła Barbara Grabowska, w: Praktyki religijne w Indiach, Warszawa 2001.

Kiedy rozum instrumentalny zaczyna dominować nad rozumem metafizycznym, nadchodzą czasy marne. Sądzę, że w takich czasach żyjemy. Czasy marne nie rodzą już wielkiej literatury, sztuki, filozofii – są czasami obumierania humanistyki. Zafascynowani techniką, jej funkcjonalnością i skutecznością zatarliśmy pamięć (Platon), nie dostrzegamy już boskiego światła w naszym umyśle (św. Augustyn), zasypaliśmy źródło, z którego wypływa pragnienie nieskończoności (Kartezjusz). Marność czasów tym bardziej wzrasta, im doskonalsze narzędzia tworzy rozum instrumentalny.

Tadeusz Gadacz, O ulotności życia, s. 89

Wielkość człowieka jest wielka w tym, że zna on swoją nędzę. Drzewo nie zna swej nędzy. Nędzą tedy jest czuć swoją nędzę, ale wielkością jest wiedzieć, że się jest nędznym.
Blaise Pascal

Tak jak w przypadku diamentu, to, co środku, jest dwa razy bardziej istotne niż to, co na zewnątrz. Są ludzie, którzy cali są fasadą, jak niewykończony dom, którego właścicielowi skończyły się fundusze. Mają godne pałacu wejście, lecz pokoje w środku są takie jak zwykłe izby. Ci ludzie nie mają żadnego miejsca, gdzie mógłbyś się zatrzymać, ponieważ w nich nic się nie dzieje; gdy przebrną przez pierwsze pozdrowienia, rozmowa jest skończona. Dumnie kroczą przez wstępne grzeczności jak sycylijskie ogiery, ale natychmiast przechodzą do ciszy właściwej mnichom. Słowa wysychają, gdy nie są zraszane przez źródlaną wodę dowcipu. Tacy ludzie łatwo uwodzą tych, którzy traktują rzeczy powierzchownie, lecz nie przenikliwych, którzy zaglądają do ich wnętrza i znajdują tam tylko pustkę.

Baltasar Gracian, Sztuka doczesnej mądrości, tłum. Christopher Maurer

Proszę nie myśleć, że pogardzam metafizyką lub kpię z niej. Przeciwnie, zaliczam wielkie pisma metafizyczne przeszłości do najbardziej wzniosłych produktów ludzkiej myśli.

Ludwig Wittgenstein, w: M. O’C. Drury, A Symposium: Assessment on the Man and the Philosopher

Cała ludzka wiedza jest niepewna, niedokładna, częściowa. Od tego twierdzenia nie znaleźliśmy żadnych wyjątków.

Bertrand Russel, Human Knowledge

Innym źródłem przekonania o istnieniu Boga jest dla mnie trudność czy raczej nawet niemożliwość, by traktować ślepy przypadek i konieczność jako jedyną rację niezmierzonego i przedziwnego wszechświata włącznie z człowiekiem i jego zdolnością do wędrówki w przeszłość i wybiegania myślą daleko w przyszłość. Kiedy więc zastanawiam się na tym, czuję się zmuszony odwołać do Pierwszej Przyczyny posiadającej inteligentny umysł w pewnym stopniu podobny do umysłu ludzkiego; dlatego też zasługuję na to, aby nazywano mnie teistą.

Karol Darwin, The Autobiography of Charles Darwin. 1809-1882

Wolno jednak zapytać, czy systematyczne odrzucanie tego, co pozaziemskie, nie leży u źródeł wstrząsów, które w naszych czasach osiągnęły swoje największe nasilenie; kto wie, czy trwały porządek ziemski nie może być wprowadzony tylko pod warunkiem, że człowiek zachowa wyraźną świadomość tego, co można by nazwać jego kondycją pielgrzyma; to znaczy, że będzie on stale pamiętał o konieczności wykuwania sobie niepewnej drogi poprzez eratyczne głazy upadłego wszechświata, wymykającego się pod każdym względem samemu sobie, ku światu bardziej umocnionemu w bycie, ku światu, którego jedynie zmienne i niepewne odblaski można dostrzec z ziemi.

Gabriel Marcel, Homo viator. Wstęp do metafizyki nadziei, tłum. P. Lubicz

Ludzie zawsze niszczą swoje zamierzenia,
Gdy do ich realizacji pozostaje tylko krok.
Dlatego bądź równie uważny pod koniec,
Jak byłeś na początku.

Lao Tsy, Droga, tłum. Michał Fostowicz

Teraz każda prosta droga pełna jest wyboi,
Wzniosłe męstwo jest jak otchłań,
Najczystsza niewinność okrywa się cieniem,
Największa potęga wydaje się znikoma,
Najwyższy autorytet jest nikczemny,
Każda wartość jest niestała,
Jak przypływ i odpływ wód.
Wielka przestrzeń nie ma kątów,
Wielka moc przychodzi późno,
Potężna muzyka dźwięczy łagodnie,
Droga jest wąska i zupełnie niejasna:
W zręcznym początku mądrość rozwiązania.

Lao Tsy, Droga, tłum. Michał Fostowicz

Widzieliśmy i nadal widzimy, jak w niektórych krajach ludziom udaje się zrobić wrażenie na innych przez sam fakt, że są idealistami i dzięki temu dodają powagi potwornościom, które czynią. Wciąż wyznajemy osobliwy pogląd, że dobrze jest być idealistą, zamiast mówić, że należy to uważać za rzecz oczywistą. Wszyscy tacy jesteśmy i nie ma w tym nic szczególnie pożądanego, bo nic na to nie można poradzić. Tak już jest. Jedyny problem to przezwyciężyć podziw dla idealizmu, religii i tym podobnych i postawić jedyne istotne pytanie: Jakie są twoje cele? Jakie masz zamiary? Jakie będą skutki? Jaki jest układ odniesienia twojego ideału?

Erich Fromm, Patologia normalności, tłum. Stefan Baranowski, Robert Palusiński

Słysząc przekaz Drogi
Najdoskonalszy z ludzi
Gorliwie będzie badał
Jej niewyczerpany bieg.
Człowiek przeciętny
łatwo uchwyci sens,
Poderwie się i zaraz przysiądzie.
Człowiek prymitywny
gdy usłyszy Nowinę,
Będzie się śmiał albo nienawidził.
Dlatego powiadają:
“na prostej drodze potknie
się ten, kto idąc co chwilę się ogląda”.

Lao Tsy, Droga, tłum. Michał Fostowicz

Świat naszych codziennych doświadczeń jest światem funkcjonalnych uproszczeń. Zniekształcają one rzeczywistość, pomijają jej najgłębsze wymiary, są jednak przydatne i wygodne, a przez to bliskie.

Charles Hartshorne

Ból jest bólem, bez względu na to, czy doświadcza go człowiek czy zwierzę. Stworzenie cierpiące ból – człowiek czy zwierzę – jako istota świadoma nieszczęścia, dopóki ono trwa, doświadcza zła. Cierpienie zła, niezawinione, niesprowokowane, lecz jedynie, by okazać władzę lub zadowolić popędy, jest Okrucieństwem i Niesprawiedliwością tego, kto do cierpienia się przyczynia.

Humphry Primatt, Dissertation on the Duty of Mercy and the Sin of Cruelty to Brute Animals, s. 10

Etyka polegałaby zatem na odczuwaniu konieczności ukazywania każdemu żyjącemu stworzeniu szacunku równego temu, który okazuję sobie. Objaśniliśmy sobie tym samym podstawową moralną zasadę, która jest myślą konieczną. Jest rzeczą dobrą podtrzymywać i wspierać życie – jest rzeczą złą niszczenie bądź hamowanie jego woli.

Albert Schweitzer, Animals and Christianity, s. 188

Pięć kolorów naraz zaciemnia widzenie,
Pięć jednoczesnych dźwięków stępia ucho,
Pięć smaków nuży podniebienie,
Ściganie pięciu zwierząt na polu
Uczyni człowieka szalonym.

Dobre jest to, co trudne do zdobycia;
Nie kuleje wolno idący.

Lao Tsy, Droga, tłum. Michał Fostowicz

Nie jest dobrze brać
Cokolwiek zapragniesz.
Lepiej się powstrzymać.
Działaj, bądź energiczny i zaradny,
Ale niezbyt długo.
Nie będziesz panem swojego domu,
Jeśli zbyt wiele w nim zgromadzisz.
Bogactwo, siłę i godność
Powierz wyrokom losu.
Kiedy sukces i sława przyjdą do ciebie
Ukryj się w cieniu.
Takie jest prawo Drogi.

Lao Tsy, Droga, tłum. Michał Fostowicz

Początkiem jest łono,
Bo świat ma Matkę, której synowie
Zawsze będą przez Nią pamiętani.
Trzymaj się Jej blisko, a póki żyjesz
Nie odczujesz krzywdy.

Zamknij szczelnie drzwi,
Odetnij zmysły,
Bądź pełny w sobie i niewyczerpany,
Bo jeśli zmysłów nie pohamujesz
Będziesz opętany całe życie.

Stajesz się oświecony, gdy dostrzegasz
Życie w drobiazgach.
Mnożenie małych działań uczyni cię wielkim.
Gromadząc wiele iskierek
Oczy twoje rozświetlą mroki zła.

Oto praktyczna stałość.

Lao Tsy, Droga, tłum. Michał Fostowicz

[Wyzwolenie] to jedynie uświadomienie sobie sytuacji istniejącej już, lecz przesłoniętej niewiedzą. Cierpienie niweczy się samo przez się, skoro tylko zrozumiemy, że jest ono czymś zewnętrznym dla ducha, że dotyczy tylko ‘osobowości’ ludzkiej (asmita). Wyobraźmy sobie w istocie życie ‘wyzwolonego’. Będzie on kontynuował działanie, gdyż potencjonalności z dawnych istnień, a także jego własnej egzystencji sprzed ‘przebudzenia’, muszą się aktualizować i spełnić zgodnie z prawem karmicznym. Ale ta aktywność nie jest jego; jest obiektywna, mechaniczna, bezinteresowna, krótkotrwała, nie ma na względzie swego ‘owocu’. Kiedy wyzwolony działa, nie ma świadomości ‘ja działam’, lecz ‘dzieje się’, innymi słowy – nie wciąga jaźni w proces psychofizyczny. Siła niewiedzy nie ma już wpływu, nie tworzą się już nowe zalążki karmiczne. Skoro zniweczone są wszelkie wspomniane ‘potencjonalności’, wyzwolenie jest zupełne, ostateczne. Można by rzec, że wyzwolony nie ‘doświadcza’ swego wyzwolenia.

M. Eliade, Joga. Nieśmiertelność i wolność, Warszawa 1984, s. 49

Nie wszystko jest Bogiem, lecz Bóg jest we wszystkim a wszystko w Bogu.

G. Ebeling, Dogmatik des christlichen Glaubens

Rzekłem do duszy mej; bądź cicho
Niech Boży mrok ogarnie ciebie…
Mrok, co się zmieni kiedyś w światło
Gdy wyciszenie przejdzie w taniec.
T.S. Eliot, East Cooker

Wzrost duchowy dokonujący się w osobowości ludzkiej, zarówno w życiu świętych, jak i w zwyczajnych przypadkach przeniknięcia łaski w strukturę człowieka, nie stanowi charyzmatycznego uzdolnienia ani też uzdolnień, które poszczególne osoby mogą kontrolować lub uważać za swą własność. To właśnie ma miejsce, kiedy poza marginesem tej wrażliwości, w której przejawia się nasza wolność do udzielania odpowiedzi na spontaniczne działania ducha, dar Bożej łaski przenika strukturę człowieka, aby przemienić i udoskonalić jej moc i zdolności odpowiedzi. Królestwo ducha nie jest więc tylko przenośnią językową albo doktryną o symbolu; nie stanowi ono również odległej lub ezoterycznej sfery dostępnej tylko dla nielicznych wybrańców. Stanowi ono rzeczywistość łaski, która przenika nasze codzienne doświadczenie; stanowi głęboki poziom wrażliwości oraz moc, która wymaga naszej odpowiedzi i naszego współuczestnictwa… Ta delikatna moc przejawia się w czynach miłości, w przebaczeniu, w trosce o dobro innych… Zadziwienie charakterystyczne dla sfery ducha uwidacznia się ciągle od nowa w międzyludzkich relacjach w historii człowieka. Tajemnica tego Królestwa jaśnieje w prozaicznych zdarzeniach.

B. Meland, The Realities of Faith, New York 1962, tłum. Józef Życiński

„Jak może okazać prawdziwe współczucie ten, kto je mięso zwierzęcia, żeby tuczyć swoje mięso? Większą ofiarą od złożenia w święty ogień tysiąca oblacji z oczyszczonego masła jest oszczędzenie i nie zjedzenie żadnej żywej istoty”

Tirukkural, święta księga południowych Indii

Jest niewiarygodne, by wszechświat mógł być pomyślany i urzeczywistniony, gdyby nie istniało najwyższe Centrum duchowej spójności.

Teilhard de Chardin

Jesteśmy podobni na wszystkich kontynentach, od zawsze jednakowi, w potrzebie miłości, odżywiania, ubierania, pracy, mówienia, szacunku, snu, gry, tańca, zabawy. Ludzkość żyje podobnymi potrzebami.

Carl Sandburg

Czy szaleńcem nie jest twój Pan, Durgo?!
Dnia nie spędzi, jeśli kogo łaską hojnie nie obdarzy.
Niszczy przez to Wed naukę, gdzie każdy owoc uczynków
odkupiony być musi.
Jeśli spraw domowych dopilnujesz, to tylko radość zyskasz.
Wiedz, że sama Saraswati pełna jest zawiści widząc Śiwę
bogactwa wokół dającego.
Czy nie powinno być tak, że czyj los w mej księdze zapisany,
temu na próżno szukać szczęścia?
Lecz ja, wściekłością opętany, muszę dla złoczyńcy
miejsce w raju szykować!
Nigdzie nie znajdziesz na ziemi smutku i bólu,
nikt o łaskę prosić nie musi.
Grzesznik dostaje ją bez trudu!
Błagam więc, niech ktoś inny czyni to, co ja dotychczas,
lepiej mi żebrakiem zostać!
Pełen uwielbienia, pochwały, prośby i ironii zabrzmiał Brahmy głos,
a Tulsi zachwycił się w swym sercu Śiwą,
On zaś – Pan świata – uśmiechnął się.

Tulsi das, Vinay-patrika, w: Madhyakalin Kavya-Samgrah, tłum. Piotr Kłodkowski, w: Homo mysticus hinduizmu i islamu, Warszawa 1998, s. 131

Cel transcendentny ma zawsze w sobie podkład miłości, gdyż miłość właśnie jest dążeniem poza pole własnego życia, dążeniem do złączenia się z tym, co jest na zewnątrz nas.

Antoni Kępiński

Wprost niezmiennym jest tylko istnienie boskie, dlatego wprost niezmienną jest tylko jedna prawda, boska. O istnieniu zaś innych rzeczy mówi się, że jest zmienne, zmiennością różnorodności, co dotyczy rzeczy przygodnych. I prawda o tych rzeczach jest zmienna i przygodna.

Tomasz z Akwinu, In I Sent. d. 19, q. 5, a. 3

Indianie (amerykańscy) traktowali wszystkie formy ożywione i nieożywione, wszystkie zjawiska, jako przeniknięte wspólnym życiem, które było ciągłe, podobne do władzy wolicjonalnej, której istnienia w sobie samych byli świadomi. Ta tajemna moc (mistyczna) obecna we wszelkiej rzeczy nazywana przez nich była Wakanda, i tym sposobem wszystkie rzeczy były powiązane między sobą i względem człowieka. Poprzez tę ideę ciągłości życia podtrzymane zostało pokrewieństwo między tym, co widzialne, i tym, co niewidzialne, między martwym a żywym, a także między fragmentem danego przedmiotu a tym przedmiotem jako całością.

Alice Fletscher, za Lucien Levy-Bruhl, Czynności umysłowe w społecznościach pierwotnych, Warszawa 1992

Widzę to, co lepsze, i pochwalam, a idę za tym, co gorsze.

Owidiusz, Metamorfozy 7.20

Nic łatwiejszego od zdemaskowania problemu jako bezsensowny. Wystarczy tylko uprzeć się przy dogodnie zawężonym znaczeniu znaczenia i już wkrótce zmuszeni będziemy do stwierdzenia, iż w każdej niewygodnej kwestii nie sposób doszukać się jakiegokolwiek sensu [...]. Dogmat sensowności, raz wyniesiony na tron, pozostaje na zawsze niedostępny dla sporów.

K. Popper, Logika odkrycia naukowego, Warszawa 1977

Medytacja stanowi wyprawę w boską rzeczywistość. Im bardziej zafascynuje nas ta rzeczywistość, tym mniej istotny staje się wymiar przestrzeni i czasu zaś coraz bardziej wzrasta w nas odczucie wolności ducha.

L. Freeman, Light Within, New York 1987, s. 77

Królestwo ducha nie jest ani figurą retoryczną, ani doktryną o charakterze symbolicznym; nie jest ono również ezoteryczną sferą, której mogą doświadczać jedynie nieliczni wybrańcy. To właśnie rzeczywistość łaski oddziałuje w naszym codziennym doświadczeniu jako głębia wrażliwości, jako moc czekająca na naszą odpowiedź i nasz udział. [...] Ta delikatna moc przejawia się w miłości i przebaczeniu, we wzajemnej trosce i we wspólnym wykorzystywaniu pewnych dóbr. [...] Ten zadziwiający element składowy ducha ujawnia się ciągle na nowo w ludzkich kontaktach i w historii człowieka. Jest to właśnie misterium królestwa ducha jaśniejące w prozaicznych zdarzeniach.

B. Meland, The Reality of Faith, New York 1962, s. 241

Bóg jest obecny we wszystkich procesach twórczych swego stworzenia. Procesy te są w jednakowym stopniu aktami Boga, jest On bowiem obecny w nich zawsze i wszędzie jako Ten, który działa. [...] Nie jest On wszak rozproszoną w kosmosie substancją, która mogłaby występować w pewnych wycinkach przestrzeni i czasu w większym skoncentrowaniu niż w innych. To właśnie mamy na myśli, mówiąc o bożej immanencji w Jego stworzeniu. Z tej też racji poszukujemy sensu (odczytując Jego intencje, propozycje i cele) w obrębie świata, którego część stanowimy.

A.R. Peacocke, Creation and the World of Science, Oxford 1979, s. 204

Naszą prawdziwą wyprawą życiową jest podróż do wnętrza. Zależy ona od rozwoju, pogłębienia i coraz większego poddania twórczemu działaniu miłości i łaski…

T. Merton, List do przyjaciół

Lubię słuchać samej siebie – powiedziała Rakieta – i jest to jedna z mych największych przyjemności. Często prowadzę sama długie konwersacje i jestem tak dzielna, że czasem nie rozumiem ani jednego słowa z tego, co mówię... – W takim razie powinnaś bez wątpienia wykładać filozofię – powiedziała Ważka.

O. Wilde, The Remarkable Rocket

Doświadczenie religijne ma specyficzną strukturę odróżniającą je od doświadczenia charakterystycznego dla nauk przyrodniczych. Odmienność ta przejawia się w obecności niewyrażalnego w terminach obserwacyjnych doświadczenia sacrum, w którego przeżyciu dużą rolę odgrywają elementy intuicyjne. Tak jak teorie naukowe stanowią próbę strukturalizacji danych empirycznych, podobnie dogmaty religii są próbą uporządkowania doświadczeń religijnych ludzkości.

A.N. Whitehead, Religion in the Making, New York 1926

Całe nasze doświadczenie jest w swej istocie religijne. Tkwi ono w ogólnym ujmowaniu naszej egzystencji i bytu jako elementów zawartych na stałe w otaczającej nas rzeczywistości Bożej.

S. Ogden, Present Prospects for Empirical Theology, w: Essays in Divinity

Ujęcie religijne sprowadza się do odkrycia porządku świata, głębi jego rzeczywistości, jego wartości zarówno w całościowym ujęciu, jak i przy ocenie poszczególnych części. Piękno świata, dążenie do życia, pokój życiowy czy misterium zła są złączone wzajemnie nie w wyniku przypadku, lecz na mocy prawdy, iż wszechświat przejawia twórczość o nieskrępowanej wolności w królestwie form o nieskończonych możliwościach. Twórczość ta nie mogłaby jednak zostać zrealizowana bez tego czynnika warunkującego idealną harmonię, którym jest Bóg.

A.N. Whitehead, Religion in the Making, New York 1926

Skończyć z oscylowaniem między uczuciem i abstrakcją, zachować ścisłą łączność racjonalności z przeżyciem, zgodzić się na zwrot ku rozumowaniu logicznemu pod warunkiem, iż wypływa ono z ciszy, zaufać zwykłemu rozumowi, dzięki któremu człowiek jest człowiekiem – oto warunki umożliwiające racjonalną afirmację Boga.

F. Varillon, L’Humilite de Dieu

Pojmowanie natury rzeczy w kategoriach czasu, przestrzeni i boskości różni nasz gatunek tak bardzo od reszty zwierząt. Znamienne dla nas jest przeżycie ideałów. Ideały te pociągają nas, dążymy do nich, osiągamy je lub zniekształcamy. Jest to właśnie doświadczenie boskiego wymiaru świata. Ostateczną postacią źródła tych ideałów jest boskość obecna we wnętrzu naszych obecnych doświadczeń. To właśnie religijny składnik obecny w świecie przekształca martwe fakty nauki w żywy dramat historii.

A.N. Whitehead, Modes of Thought

Nasza dusza nigdy nie umiera. Śmierć dotyka wyłącznie fizyczne ciało. Ani nie boimy się śmierci, ani jej nie wypatrujemy. Traktujemy ją jako najbardziej wzniosłe wydarzenie w życiu. Życie, śmierć i życie po śmierci są elementami naszej drogi, którą wieńczy zjednoczenie z Bogiem.

Śiwaja Subramunija Swami

„Mieszkańcu gór! Śpiewamy tę pieśń, aby Cię przebłagać.
Bądź błogosławiony i sprowadź na nasz świat pomyślność,
wycisz nasze myśli i ochroń nas przed chorobami”.
Śri Rudri, Jadźurweda

„Niech Pan o niebieskawej szyi uszczęśliwi nas.
Ten, który powstaje w pełni purpurowego splendoru przed oczami pasterzy, syren i innych stworzeń tego świata”.
Śri Rudri, Jadźurweda

„O Panie, o tysiącu oczu! Ty, przed którym wielu drży ze strachu! Bądź łaskawy i rozwiąż cięciwę w swym łuku, stęp ostrza swych strzał, uspokój się i okaż nam swą przychylność”.
Śri Rudri, Jadźurweda

Wstrętni są ci, którzy kaleczą zawistnie innych, a jak złoto są ci, którzy znoszą cierpienie. Niech ten, kto chce uwolnić się od doznania bólu, nie zadaje bólu innym.
Tirukural, 155

Niedopuszczalne i antynaukowe jest dogmatyczno-aprioryczne zakładanie, że cała rzeczywistość ma charakter materialny i że nie może w niej istnieć umysł działający bez związku z ciałem.

Józef Życiński

Ludzki umysł, podobnie jak spadochron, pracuje najlepiej w stanie otwarcia.

R.A. Lyttleton

Większość ludzi godzi się z faktem, że nie potrafią unieść się w powietrze za pomocą machania rękami. Ale ci z pretensjami intelektualnymi będą walczyć do ostatniej kropli krwi na samą wzmiankę o granicach intelektu.

G. Weinberg, Myślenie systemowe

„Nie dbają o przyodziewek i ozdoby, splendor i zaszczyty. Wyrwawszy z serca wszelkie chwasty i pragnienia, posłuszni nieskalanemu Panu, niosą zagładę egoizmowi dusz i kłopotliwym upodobaniom. Tacy zaprawdę są czyści śiwaici.”
Tirumantiram, 1438

Głupi się uniewinnia przed własnym sumieniem, że do złego popchnęła go nędza.

Tiruwalluwar, Tirukkural (przeł. Bohdan Gębarski, Ossolineum 1977)

Duchowość nie jest ani przywilejem biednych, ani luksusem bogatych. Jest ona wyborem człowieka mądrego.

Swami Ćinmajananda

„Nie zgadzam się na bycie nieszczęśliwym”.

Swami Swarupananda, Ćinmaja Mission, Australia

Mama przygotowywała placki na śniadanie dla dwóch synów: siedmioletniego Suresza i pięcioletniego Ćandrana. Chłopcy zaczęli się zażarcie kłócić, który z nich ma dostać pierwszy placek. Mama dostrzegła w tym szansę, by ich czegoś nauczyć. Uciszyła ich i powiedziała: „Wiecie chłopcy, co zrobiłby Ganeśa? Powiedziałby: ‘Daj pierwszy placek komuś innemu!’” Po chwili zastanowienia Suresz zwrócił się do Ćandrana: „Ćandran, ty będziesz Ganeśą!”.

Źródło nieznane

„Ci, którzy was nienawidzą, nie wygrają dopóki wy nie zaczniecie nienawidzić ich i w ten sposób zniszczycie samych siebie”.

Źródło nieznane

Z przykrością stwierdzam, że dużo prawdy jest w żarcie, który mówi, że życie na innych planetach wymarło, ponieważ ich naukowcy byli o wiele bardziej zaawansowani od naszych.

J.F. Kennedy, prezydent USA

„Wizja bez działania jest snem na jawie. Działanie bez wizji jest sennym koszmarem”.

Powiedzenie japońskie

„Znacznie lepiej, kiedy inni odkrywają twoje dobre cechy bez twojej pomocy”.

Źródło nieznane

„Sanatana dharma obraca się wokół idei odwzajemniania: wielbiciel rozwija się, dzięki darom, które rozdaje”.

Stephen Huyler, Meeting God: Elements of Hindu Devotion

„Możesz więcej dowiedzieć się o człowieku po tym, co mówi o innych, niż po tym, co inni mówią o nim”.

Źródło nieznane

„Podczas pudźy Bóstwo symbolicznie konsumuje przyniesiony mu pokarm. Wtedy boska energia Jego czy Jej wnika w kwiaty i jedzenie, przemieniając je w żywotny boski dar”.

Stephen Huyler, Meeting God: Elements of Hindu Devotion

Mały hinduski chłopiec bał się ciemności. Któregoś wieczora matka poprosiła go, by przyprowadził krowę z pastwiska. Chłopiec powiedział: „Mamo, nie każ mi nigdzie iść. Jest już ciemno”. Matka uśmiechnęła się i wyjaśniła: „Nie bój się. Na dworze jest Bóg i On cię ochroni”. „Jesteś tego pewna?” – niedowierzał chłopiec. „Tak synu. On jest wszędzie, zawsze gotów pomóc, kiedy tego potrzebujesz”. Chłopiec pomyślał przez chwilę, a następnie uchylił nieznacznie drzwi. Wychylił głowę i krzyknął: „Boże, jesteś tam? Jeśli tak, to czy mógłbyś przyprowadzić naszą krowę?”

Źródło nieznane

„Kochaj mnie wtedy, gdy najmniej na to zasługuję, gdyż wtedy naprawdę tego potrzebuję”.

Przysłowie szwedzkie

„Możecie przekształcić swe kości w opał, ciało w mięso, pozwalając by prażyły się i skwierczały w złotoczerwonym płomieniu srogich wyrzeczeń. Ale dopóki wasze serca nie roztopią się w słodkiej ekstazie miłości, nigdy nie zdobędziecie mojego Pana Śiwy, mojego skarbu”.

Tirumantiram, wers 272

„Człowiek sukcesu to ktoś, kto potrafi zbudować trwały fundament z cegieł, którymi rzucali w niego inni”.

Swami Ćinmajananda, wedantysta, założyciel ruchu reformatorskiego Chinmaya Mission International

„Nauka czasami ryzykuje przeoczenie prawdy, ponieważ nie chce dowiedzieć się o cudach”.

Jacques Cousteau, odkrywca

„Odkryłem tajemnicę morza podczas medytacji o kropli rosy”.

Kahlil Gibran

„Jeżeli wierzysz we wszystko, co przeczytasz, lepiej nie czytaj”.

Powiedzenie japońskie

„Jak będziecie się modlić do Boga o oddanie, pomódlcie się od razu o to, byście uwolnili się od skłonności do znajdywania błędów u innych”.

Śri Ramakryszna

„Każdy ma fotograficzną pamięć. Niektórzy po prostu nie mają filmu”.

Źródło nieznane

„To, czego doświadczyłem w tym samolocie zmieniło mnie na zawsze. Nie myślę, żeby zachowanie pasażerów można było wytłumaczyć tzw. fatalizmem Hindusów. Wszyscy, nawet dzieci, zachowali wzorowy spokój i opanowanie. Pomyślałem sobie, że gdyby samolot był pełen Francuzów czy Włochów, wyglądałoby to zupełnie inaczej”.

Roberto Giori, po uwolnieniu z samolotu porwanego nad Indiami. Giori, obywatel Szwajcarii, kontroluje 90% światowego rynku druku banknotów.

„Każdy z was ma potencjał, żeby być jak wielki ocean, drzewa i góry – silny, wytrwały, pewnie zmierzający do celu”.

Mansukh Patel

„Tym, czego najbardziej się obawiamy nie jest to, że nie sprostamy wymaganiom. Najbardziej boimy się, że nasza moc nie zna granic. To światło w nas, a nie ciemność przeraża nas najbardziej. Zadajemy sobie pytanie: kim takim jestem, żeby zachwycać talentem, inteligencją? Jeżeli pozwolimy zabłysnąć naszemu światłu, wtedy nieświadomie zachęcimy do tego innych. Wyzwolenie się ze strachu sprawia, że nasza obecność automatycznie wyzwala innych!”.

Nelson Mandela, w przemówieniu na inaugurację prezydentury w 1994 roku.

„Upadek instytucji religijnej zaczyna się w dniu, kiedy zaczyna się w niej czcić bogaczy”.

Swami Wiwekananda (1863-1902)

„Nic nie wpłynie korzystniej na ludzkie zdrowie i nie zwiększy szans na przetrwanie życia na Ziemi bardziej niż przejście na dietę wegetariańską”.

Albert Einstein (1879-1955)

„Naszym prawdziwym problemem, nie jest to, ile mamy siły dzisiaj. Jest nim raczej konieczność działania dzisiaj w taki sposób, żeby utrzymać naszą siłę jutro”.

Dwight D. Eisenhower (1890-1969)

Tirukural 1: „A” jest pierwszą literą, z której wyłaniają się kolejne. Przedwieczny Bóg jest zaś pierwszym, Tym, z którego wyłania się cały świat.

Tirukural 2: Jaki pożytek z nauki, jeśli nie prowadzi człowieka do czczenia stóp Tego, który jest wcieleniem czystej wiedzy?

Tirukural 7: Tylko ci, którzy przyjęli schronienie nieskalanych stóp Niezrównanego potrafią rozproszyć niepokój trawiący umysły innych.

Tirukural 10: Można przepłynąć nieskończony ocean narodzin i śmierci, ale tylko pod warunkiem przyjęcia schronienia świętych stóp Nieskończonego.

Tirukural 61: Ze wszystkich znanych nam błogosławieństw największym jest spłodzenie rozumnych dzieci.

Tirukural 63: Mówi się, że dzieci są prawdziwym bogactwem człowieka i że na to bogactwo zapracowuje sobie swymi uczynkami.

Tirukural 66: „Słodkie są dźwięki fletu i lutni” – mówią ci, którzy nie słyszeli szczebiotania własnych dzieci.

Tirukural 70: Obowiązkiem syna wobec ojca jest zmusić świat do zadania pytania: „Dzięki jakim wyrzeczeniom zasłużył sobie na takiego syna?”

„Kiedy masz za sobą 95% swojej podróży, pokonałeś połowę drogi”.

Powiedzenie japońskie

„To, co robicie dzisiaj lub co zamierzacie zrobić jutro jest o wiele ważniejsze od tego, co wydarzyło się wczoraj”.

Sir Edmunt Hillary, pierwszy zdobywca Mt. Everestu

„Uczeń: ‘O mądry i wszechwiedzący! Wskaż mi miejsce idealnego spokoju’.
Mistrz: ‘Gdybym ci je wskazał, przestałoby być spokojne’”.

źródło nieznane

„Zły człowiek, chociaż sam pozbawiony siły, nakłania innych do wyrządzania krzywdy. Kawałek kamienia, chociaż sam nie może uciąć, ostrzy klingę miecza”.

Subhasita Ratnabhandagaram

Gdybyście tylko wiedzieli, kim jesteście! Jesteście duszami, jesteście cząstką Boga. Czuję, że was obrażam tylko wtedy, kiedy mówię “człowieku”.

Swami Wiwekananda (1863-1902)

„Mądrzy ludzie wyznaczyli pokutę dla mordercy, pijaka, złodzieja i tego, kto złamał przysięgę. Nie ma jednak wybaczenia dla niewdzięcznika”.

Pańćatantra

„Tragedią ludzkiej historii jest coraz większy niedostatek szczęścia pomimo rosnącego komfortu życia”.

Swami Ćinmajananda (1916-1993)

„Sanatana dharma, religia starożytnych mędrców, istnieje od czasów niepamiętnych i będzie istnieć wiecznie. W tej odwiecznej religii obecne są wszystkie formy czczenia: czczenie osobowego Boga i czczenie bezosobowego Absolutu. Zawiera ona wszelkie ścieżki: ścieżkę wiedzy, ścieżkę oddania i inne. Inne rodzaje religii, wszystkie te współczesne kościoły czy sekty, będą trwać jakiś czas i znikną”.

Śri Ramakryszna podczas rozmowy 9 marca 1884 roku

„Młodość nie jest okresem w życiu, lecz stanem umysłu. Jej wyznacznikiem nie są gładkie policzki, czerwone usta i mocne kolana. Młodość to moc woli, jakość wyobraźni, wigor emocji. To świeżość głębokich źródeł życia. Nikt nie starzeje się po prostu dlatego, że przeżył ileś lat. Ludzie starzeją się tylko z powodu porzucenia swych ideałów. Lata marszczą skórę, ale porzucenie entuzjazmu ‘marszczy’ duszę”.

Swami Bua, 110 lat

„Młodość charakteryzuje się dominacją odwagi nad bojaźliwością, apetytu przygody nad umiłowaniem beztroski spokoju. Czasem bardziej to widać u sześćdziesięciolatka niż u dwudziestolatka”

„Można łatwo rozpoznać nonkonformistę, ponieważ wygląda on tak samo, jak każdy inny nonkonformista”

„Gdyby słuchać niektórych wiernych, można by pomyśleć, że Bóg się nigdy nie śmieje”

Aurobindo Ghose, filozof indyjski (1872-1950)

Tirukural 81: „Celem gromadzenia majątku i utrzymywania domu jest zapewnienie gościny innym”

Tirukural 84: „Bogini Bogactwa mieszka w domach tych, którzy witają gości z uśmiechem na twarzy”.

Tirukural 89: „Największym ubóstwem jest posiadanie obfitej spiżarni, lecz wystrzeganie się gości. Takie skąpstwo przystoi tylko głupcom”.

Tirukural 90: „Delikatny kwiat anićam więdnie, gdy tylko trąci się jego kielich, lecz niechętne spojrzenie wystarczy by zwiędło serce gościa”.

Zastanawialiście się, co by się stało, gdyby świątynie oddać w zarządzanie Amerykanom?

• Serwujemy dwa rodzaje prasadam (uświeconego pożywienia): normalne i dietetyczne.
• Odwołujemy arati (obrzęd ofiarowania ognia) z powodu zagrożenia pożarowego. Nie będziemy używać dzwonków, by nie ranić uszu postronnych uczestników. Dźwięk i światło będą odtąd dostępne przez słuchawki i trójwymiarowe gogle.
• Taca, na którą zbieramy dotacje, będzie wyposażona w skaner kart kredytowych.
• Sponsorzy pudźy mogą zamieszczać banery reklamowe na świątynnej stronie www.
• Sprawimy, żeby wszystko co proste, stało się skomplikowane.

„Jesteś załamany? Pamiętaj, że wewnątrz ciebie drzemie Moc (atma). Jeśli uwolnisz choćby jej cząstkę, zmienisz niemożliwe w możliwe”.

Dada J.P. Waswani

„Jeśli nie potrafisz zmienić zdania, to jesteś pewien, że w ogóle masz jakieś?”

Źródło nieznane

Chrześcijański przyjaciel powiedział Ajnkaranowi (lat 11) i Branawanowi (lat 6), Tamilom mieszkającym w Kanadzie, że hindusi po śmierci idą do piekła, a chrześcijanie do nieba. Mali filozofowie odpowiedzieli: „Nieprawda. Hindusi są paleni, a dym unosi ich do nieba. Wy grzebiecie zmarłych, co oznacza, że idą oni w dół, do piekła”.

Materiał nadesłany, za: Hinduism Today, 12/1999

„Którejś nocy cesarzowi Akbarowi przyśniło się, że stracił wszystkie zęby z wyjątkiem jednego. Następnego ranka wezwał wszystkich astrologów z królestwa, żeby zinterpretowali sen. Po długiej dyskusji astrologowie przepowiedzieli cesarzowi, że wszyscy jego krewni umrą przed nim. Akbarowi nie spodobała się przepowiednia i odesłał astrologów bez zapłaty. Nieco później na dworze pojawił się Birbal. Cesarz poprosił o wyjaśnienie i jego. Birbal chwilę pomyślał i rzekł, że Akbar będzie się cieszył życiem dłuższym i pełniejszym niż którykolwiek z jego krewnych. Akbarowi spodobała się taka interpretacja i sowicie wynagrodził Birbala”.

Sen Akbara

„Zmuszanie dzieci do posłuszeństwa krzykiem jest jak używanie klaksonu do kierowania samochodem. W obu przypadkach rezultat jest podobny.”

Robert E. Fathman, prezydent Narodowej Koalicji na rzecz Zakazu Fizycznych Kar w Szkołach (National Coalition to Abolish Corporal Punishment in Schools)

„Odpowiednią temperaturę w domu utrzymują ciepłe serca, a nie gorące głowy”

„Posłuszeństwo w szkole należy aplikować przez umysł, a nie przez tyłek”

„Życie zostało pobrane (ang. downloaded) z dźwięku Om”

Maja Tiwari

„Kiedy człowiek dotknie przewodu elektrycznego, prąd rozchodzi się po jego całym ciele. Podobnie, kiedy człowiek głęboko medytuje o Bogu, moc całego wszechświata próbuje wniknąć w jego osobowość”.

Swami Krysznananda, Divine Life Society

„Kiedykolwiek nadarza się okazja, śmiejcie się do woli. Śmiech rozluźnia mocno zaciśnięte supły w waszym ciele. Nie wystarczy śmiać się powierzchownie. Cała wasza jaźń musi zjednoczyć się w śmiechu, wewnętrznie i zewnętrznie. Wiecie jak to zrobić? Musicie dosłownie trząść się z radości od głowy po stopy, tak by nie dało się powiedzieć, która część ciała ‘cieszy się’ bardziej”. Chcę byście śmiali się całym ciałem, całym sercem i całym oddechem życia”.

Anandamaji, w: Richard Lannoy, Her Life and Wisdom