ŚiwaŚakti - Encyklopedia wiedzy o śiwie śakti

W Indiach piękno dzieł sztuki nie służy intensyfikacji estetycznych doznań świeckiego ob­serwatora. Jeśli figura jest piękna i bogato dekorowana, ułatwia zaproszenie bóstwa do wnik­nięcia w nią. Wizerunek, który odbija esencję bóstwa, jego pomyślne cechy i łaskawość, musi być oszałamiająco piękny.

Człowiek tworzący ten wizerunek musi wiernie oddać ideę danego boga. W przeciw­nym wypadku posąg nie będzie się nadawać do czczenia. „Figura jest niczym narzędzie-naczynie mogące pomieścić i utrzymać zmianę świadomości doświadczaną przez wielbiciela”.

Nastawienie artysty tworzącego wizerunek bóstwa oraz bhakty oddającego cześć temu bóstwu i przywołującego jego wizerunek w codziennych modlitwach muszą być podobne. Wizerunek podtrzymuje świadomość obecności Boga, to za jego pośrednictwem Bóg objawia się oczom wielbiciela, zanim ten rozwinie wizję duchową.

Z czterech twarzy Śiwy narodzili się przodkowie czterech znamienitych rodzin indyjskich architektów;

• z twarzy skierowanej na wschód – Wiśwabhu (przodek wszechświata) Wiśwakar­man;
• z twarzy skierowanej na południe – Wiśwawid (znający wszechświat) Maja;
• z twarzy skierowanej na północ – Wiśwastha (mieszkaniec wszechświata) Twastar;
• z twarzy skierowanej na zachód – Wiśwasrastar (stwórca wszechświata) Manu.

Miało to służyć nie tylko pogodzeniu czterech mitycznych tradycji kunsztu artystycznego, lecz także symbolicznemu przedstawieniu typowo indyjskiego zjawi­ska, jakim jest związek uprawiania sztuki z rodzinnymi korzeniami.

Człowiek nie może sam podjąć decyzji o zostaniu artystą. Powołanie dziedziczy się po przodkach, przechodzi ono z pokolenia na pokolenie od boskiego przodka, mistrza w swoim fachu, i dotyczy tylko konkretnych rodzin. Dzieci urodzone w tych rodzinach od najmłodszych lat poznawały sztukę najpierw jako uczniowie terminujący u swojego ojca, z niezachwianą wiarą podążając za rodzinnym powołaniem.
Rzeźby przenika harmonia płynąca ze świata nadprzyrodzonego. Posągi z kamienia zamieniają się w świetliste manifestacje. Twardy kamień staje się eteryczny. Ta cecha jest nieodłącznym atrybutem całej indyjskiej rzeźby, jaka powstawała w epoce klasycznej między V a XII wiekiem, czyli w czasach dynastii Guptów i dynastii Sena.